Ráđđehus evttoha bargguhisvuođadorvolága, bargguhisvuođaovdduid ruhtadeamis addojuvvon lága ja bargguhisvuođakássalága gaskaboddosaš rievdadeami

sosiaali- ja terveysministeriö

2.4.2020 13.38 | Julkaistu suomeksi 6.4.2020 klo 10.32

Dieđáhus 78/2020

Evttohusa ulbmilin lea nannet bargguhisvuođadorvvu dárbbašeaddji olbmuid ekonomalaš sajádaga koronavirusepidemiija dagahan váttis ekonomalaš dilis.

Bargoaddit leat ferten vuogáiduhttit doaimmaideaset koronavirusepidemiija dagahan gávpejođu he-djoneami dihte. Ráđđehus evttoha bargiid áigáiboađu nannema dilis, mas máŋggas leat gártan bargguheapmin dahje luopmuduvvon.

Ráđđehus evttoha rievdadit gaskaboddosaččat bargguhisvuođadorvolága, bargguhisvuođaovdduid ruhtadeamis addojuvvon lága ja bargguhisvuođakássalága.

Ráđđehusa evttohusas evttohuvvo:

Bargguhisvuođadorvvu álgima ovddit viđa beaivvi vuordináigi geassáduvvo. Dát guoskkašii ánsobeaiveruhtii, vuođđobeaiveruhtii ja bargomárkandoarjagii. Doarjaga dáid beivviin ruhtadivččii stáhta.
Bálkáoažžu barganáigeeaktu oaniduvvošii. Barganáigeeaktu lea eaktu bargguhis-vuođabeaiveruđa fidnemii. Bálkáoažžuid barganáigeeaktu livččii 13 kaleandarvahku go dat lea dál 26 kaleandarvahku. Fitnodatdoalli ii-oamasteaddji bearašlahtuin barganáigeeaktu livččii 26 kale-andarvahku, go dat lea dál 52 kaleandarvahku.
Luopmudeami vuođul máksinláhkái bargguhisvuođabeaiveruhta ii golahivčče bargguhis-vuođabeaiveruđa guhkimus máksináiggi. Nuppástus nappo buoridivččii dorvvu, juos bargguhis-vuohta guhkkošii.

“Vealtemeahttun ráddjendoaimmaid ekonomalaš ja sosiálalaš hehttejeaddji váikkuhusaid lea dehálaš bastit geahpidit viidát máŋggalágan vugiiguin. Luopmuduvvon dahje barggu massán bargiid ekonomalaš dorvu nannejuvvo dál ráđđehusa vuosttas doaibmabidjoollisvuođa oassin”, sosiála- ja dearvvasvuođaministtar Aino-Kaisa Pekonen lohká.

Lágat boađášedje fápmui nu johtilit go vejolaš ja livčče fámus 6.7.2020 rádjái. Nuppástusat heivehuvvoše-dje máhccevaččat 16.3.2020 rájes.

Evttohus laktása jagi 2020 lassebušeahttaárvalusevttohussii ja lea oaivvilduvvon gieđahallamii dan olis.

Evttohusa válmmaštallama bálddas lea čielggaduvvon bargguhisvuođadorvvu eará eavttuid oasil vejolašvuođa njuovžilmahttit ovdduid máksima. Čielggadanbargu joatkašuvvá hohpolažžan.

Lassedieđut:

Marjaana Maisonlahti, ráđđehusráđđi, p. 0295 163 288

Haldâttâs iävtut pargottesvuotâtorvolaavâ, pargottesvuotâhiäđui ruttâdmist adelum laavâ já pargottesvuotâkassalaavâ koskâpuddâsii muttem

Iävtuttâs ulmen lii pyerediđ pargottesvuotâtorvo tarbâšeijee ulmui ekonomâlii sajattuv koronavirusepi-demia tovâttem vaigâdis ekonomiatiileest.

Pargoadeleijeeh láá karttâm heiviittiđ tooimâs koronavirusepidemiast šaddee koijâdem hiäjusmem tiet. Haldâttâs iävtut, ete pargei áigápuátu nanoduvvoo tiileest, mast maaŋgâs láá pááccám pargottemmin tâi luámuttum.

Iävtuttâsâst iävtutteh, ete koskâpuddâsávt mutteh pargottesvuotâlaavâ, pargottesvuotâhiäđui ruttâdmist adelum laavâ já pargottesvuotâkassalaavâ.

Haldâttâs iävtuttâsâst iävtutteh:

Pargottesvuotâtorvo älgim ovdedeijee viiđâ peeivi jiešvástádâsäigi valduuččij meddâl. Taat kuo-skâččij tiänáspeiviruuđân, vuáđupeiviruuđân já pargomarkkântorjui. Tai peeivij uásild torjuu rut-tâdičij staatâ.
Päälhiuážžoo pargoostorroomiähtu uániduuččij. Pargoostorroomiähtu lii iähtu par-gottesvuotâpeiviruuđâ finniimân. Päälhiuážžoi pargoostorroomiähtu ličij 13 kalenderokkod ko tääl tot lii 26 kalenderokkod. Irâtteijee ij-omâsteijee perruujesânijn pargoostorroomiähtu ličij 26 kalenderokkod, ko tot tääl lii 52 kalenderokkod.
Pargottesvuotâpeiviruttâ, mii máksoo luámuttem vuáđuld, ij kulâttiččii pargottesvuotâpeiviruuđâ enâmusmäksimääigi. Tienuuvt nubástus pyeredičij torvo, jis pargottesvuotâ kuhoččij.

”Velttidmettum raijimtooimâi ekonomâlijd já sosiaallijd háittuvaikuttâsâid lii tehálâš pasteđ kepidiđ vijđes toimâiguin. Luámuttum tâi pargottemmin päccee pargei ekonomâlâš torvo nanoduvvoo tääl uássin hal-dâttâs vuossâmuu toimâolesvuođâ”, sosiaal- já tiervâsvuođâminister Aino-Kaisa Pekonen iätá.

Laavah šodâččii vuáimán nuuvt jotelávt ko máhđulâš já liččii vyeimist 6.7.2020 räi. Nubástusâid heiviittičij maŋasčyeccen 16.3.2020 rääjist.

Iävtuttâs kulá ive 2020 lasebudjetiävtuttâsân já lii uáivildum, ete tot kieđâvuššoo ton ohtâvuođâst.

Iävtuttâs valmâštâllâm paaldâs lii selvâttum pargottesvuotâtorvo eres iävtui uásild máhđulâšvuođâ toohâđ hiäđui mäksimist njyebžilub. Selvâttempargo juátkoo huápulâžžân.

Lasetiäđuh:

Marjaana Maisonlahti, haldâttâsneuvos, p. 0295 163 288

Halltõs eʹtǩǩad reâuǥteʹmesvuõttlääʹjj, reâuǥteʹmesvuõttouddõõzzi teäggtõõzzâst uvddum lääʹjj da reâuǥteʹmesvuõttkäʹšnnlääʹjj kõskkpoddsaž muʹttem

Eʹtǩǩõõzz täävtõssân lij nââneed reâuǥteʹmesvuõttstaan taarbšeei oummi tällõõzzlaž sââʹj korona-virusepidemia šõõddtem vaiʹǧǧes tällõsvueʹjjest.

Tuâjjuʹvddi lie jouddâm šiõtteed tuåimmʼmõõžžâz, ko koronavirusepidemia lij šõõddtam kõõjjõõzz huânnʼnummuž. Halltõs eʹtǩǩad, što tuâjjlai piʹrǧǧummuž nââneet vueʹjjest, koʹst mäŋggaz lie jouddâm reâuǥteʹmmen leʹbe luämmõttum.

Eʹtǩǩõõzzâst eʹtǩǩeet, što kõskkäiggsânji muuʹttet reâuǥteʹmesvuõttlääʹjj, reâuǥteʹmesvuõttouddõõzzi teäggtõõzzâst uvddum lääʹjj da reâuǥteʹmesvuõttkäʹšnnlääʹjj.

Halltõõzz eʹtǩǩõõzzâst eʹtǩǩeet:

Reâuǥteʹmesvuõttstaan äʹlǧǧem oudldeei viiđ peeiʹv jiõččvasttõsääiʹj vääldčeš meädda. Tät kuõskči tiânâspeiʹvvtieʹǧǧ, vuâđđpeiʹvvtieʹǧǧ da reâuggmarkkântuärjjõõzz. Tuärjjõõzz täin peeiʹvin teäggteʹči riikk.
Päʹlǩǩvuäǯǯai reâuǥaståårram-määin vuäʹneʹčeš. Reâuǥaståårram-mäinn lij oudldõs reâuǥteʹmesvuõttpeiʹvvtieʹǧǧ vuäǯǯma. Päʹlǩǩvuäǯǯji reâuǥaståårram-mäinn leʹčči 13 kaʹlndarneäʹttled, ko tõt ååʹn lij 26 kaʹlndarneäʹttled. Põõrǥâsneeʹǩǩ ij-vuäʹmsteei piârniiʹǩǩin reâuǥaståårram-mäinn leʹčči 26 kaʹlndarneäʹttled, ko tõt ååʹn lij 52 kaʹlndarneäʹttled.
Reâuǥteʹmesvuõttpeiʹvvteäʹǧǧ, koon määuʹset luämmâttmõõžž vuâđald, ij tiiudče reâuǥteʹmesvuõttpeiʹvvtieʹǧǧ jäänmõsmäʹhssemääiʹj. Muuttâs pueʹreʹči-i staan, jõs reâuǥteʹmesvuõtt peeštči kuuʹǩǩab ääiʹj.

”Vieʹltʼteʹmes rääʹjtemtuåimi tällõõzzlaž da sosiaalʼlaž häiʹttvaaiktõõzzid lij vääžnai pâʹstted ǩieʹppeed veiddsõs kuånsttvaalljstõõǥǥin. Tuâjjlai, kook lie jouddâm luämmõttum leʹbe reâuǥteʹmmen, tällõõzzlaž staan nââneet ååʹn vueʹssen halltõõzz vuõssmõs tuåimmobbvuõđ”, sosiaal- da tiõrvâsvuõttminister Aino-Kaisa Pekonen ceälkk.

Lääʹjj puäđče viõʹǩǩe samai sõõrǥab da leʹčče viõǥǥâst 6.7.2020 räjja. Muttsid suåvldeʹčeš mââiǩiõʹtte 16.3.2020 ääʹljeeʹl.

Eʹtǩǩõs õhttan eeʹjj 2020 lââʹsstäällarvvlõseʹtǩǩõʹsse da lij jurddum, što eʹtǩǩõõzz ǩiõttʼtõõlât lââʹsstäällarvvlõseʹtǩǩõõzz õhttvuõđâst.

Eʹtǩǩõõzz valmštõõllmõõžž paaldâst lie seʹlvtam reâuǥteʹmesvuõttstaan jeeʹres määinai vueʹzzeld vueiʹttemvuõđ sojlvâʹtted ouddõõzzi mäʹhssem. Seʹlvtemtuâjj juätkkai ǩirrsallaš tuâjjan.

Lââʹssteâđ:

Marjaana Maisonlahti, halltõsduumšeǩ, p. 0295 163 288