Cealkámuščoahkkáigeassu sosiála- ja dearvvašvuođafuolahusa ja gádjunlágádusa lágideami guoski ráđđehusa evttohushápmosis lea gárvánan. Cealkámuša addiin lea positiiva doaladupmi ođasmahttima mihttomeriid ja dárbbašlašvuođa dáfus.

Sosiála- ja dearvvašvuođaministeriija, stáhtaruhtaministerija ja sisministeriija bivde 15. geassemánu 2020 cealkámušaid ráđđehusa evttohushápmosis sosiála- ja dearvvašvuođafuolahusa ja gádjunlágádusa lágideapmái guoski láhkaásaheapmin. Cealkámušat addojedje 804. Cealkámušaid adde gielddat, gieldaovttastumit, buohccedikšunbiret, gádjunlágádusat, searvvit, sosiála- ja dearvvašvuođafuo-lahusa bálvalusaid buvttadeaddjit ja eará doaibmit.

Cealkámuša addit atnet sode-ođasmahttima dárbbašlažžan ja dan mihttomeriid dohkkehahttin. Eatnašat cealkámušaid addiin árvvoštalle, ahte evttohusain sáhttá buoridit ássiid bálvalusaid beasatlašvuođa. Eatnašat sis árvvoštalle, ahte ássiid oassálastinvuoigatvuođat leat dorvvastuvvon doarvái dahje eanaš doarvái bures.

Cealkámuša addit doaladuvvet kritihkalaččat ruhtadeami reahkkámii, stáhta stivremii, bálvalandárbbuid báikkálaš erohusaid vuhtiiváldimii, sosiálafuolahusa sajádahkii ođasmahttimis ja áigetávvala hástalussii. Dán lassin cealkámušain kritiserejuvvojedje oastinbálvalusat, láigobargiid geavaheapmi ja oastinbálvalussoahpamušaid fámohisvuhtii guoski evttohusaid.  

Cealkámušain badjánii dárbu čielggasmahttit gieldda ja buresbirgejupmeguovllu rollaid ja bargguid. La-Buresbirgejupmeguovllu rolla meroštallan buresbirgejumi ja dearvvašvuođa ovddideamis evttohuvvui viiddiduvvot. Dán lassin ovttasbarggu mearkkašupmi servviiguin ja fitnodagaiguin deattuhuvvui. Cealkámuša addit válde maiddái beali sode-eanangoddi -tearpma geavaheapmái.

Cealkámušaid addiid oainnut ođasmahttima fápmuiboahtináigetávvalis juohkásedje mealgat olu positiivvalaččat ja negatiivvalaččat. Ovdamearkka dihte oktasašgeavahussii oaivvilduvvon diehtovuogádagat ja organisašuvdnaráhkadusa huksen ja doarjjabálvalusat gáibidedje cealkámušaid mielde eanet válmmaštallanáiggi.

Láhkaevttohus riikkabeivviide juovlamánus

Sode-ministtarbargojoavku lea mannan čađa sode-ođasmahttima cealkámušmáhcahagaid, mat bohte cealkámušjorrosis, ja mearridan linnjemiid ja nuppástusaid ráđđehusa láhkaevttohussii. Láhkahámus, mii sisttisdoallá nuppástusaid ráđđehusa linnjemiid mielde, lea doaimmahuvvon láhkaásaheami árvvoštallanráđđái.
Ráđđehus vátná láhkaevttohusa loahpalaš hápmái láhkaásaheami árvvoštallanráđi máhcahaga maŋŋel. Ráđđehusa evttohus geigejuvvo riikkabeivviide juovlamánus 2020.

Lassedieđut

Ossodathoavda Kari Hakari, SDM, p. 02951 5163642, ovdanamma.sohkanamma(at)stm.fi
Ráđđehusráđđeaddi Auli Valli-Lintu, SDM, p. 02951 6346, ovdanamma.sohkanamma(at)stm.fi
Ossodathoavda Jani Pitkäniemi, RM, p. +358 295 530 494, ovdanamma.sohkanamma(at)vm.fi
Gádjunbajithoavda Kimmo Kohvakka, SM, p. 0295 488 400, ovdanamma.sohkanamma(a)intermin.fi
Ráđđehusráđđeaddi Ilpo Helismaa, SM, p. 0295 488 422, ovdanamma.sohkanamma(a)intermin.fi

Ciälkkámuščuákánkiäsu soti-uđâsmittem iävtuttâshammiittâsâst lii almostittum

Ciälkkámuščuákánkiäsu sosiaal- já tiervâsvuođâhuolâttâs já kááijumtooimâ orniimân kyeskee haldâttâs iäv-tuttâshammiittâsâst lii valmâštum. Ciälkkámušadeleijeeh onnii positiivlâžžân uđâsmittem uulmijd já tár-bulâšvuođâ.

Sosiaal- já tiervâsvuođâministeriö, staatâvarijministeriö já sisministeriö pivdii kesimáánu 15. peeivi 2020 ciälkkámušâid haldâttâs iävtuttâshammiittâsâst sosiaal- já tiervâsvuođâhuolâttâs sehe kááijumtooimâ orniimân kyeskee lahâaasâtmân. Ciälkkámušâid adelii 804. Ciälkkámušâid adelii kieldah, kieldâovtâstumeh, pyecceetipšopirrâduvah, kááijumlájádâsah, seervih, sosiaal- já tiervâsvuođâhuolâttâs palvâlusâi pyevtitteijeeh já eres tuáimeeh.

Ciälkkámušadeleijeeh onnii soti-uđâsmittem tárbulâžžân já ton uulmijd tohálâžžân. Iänááš celkkein ár-vuštâllii, ete iävtuttâssáin puáhtá pyerediđ ässei palvâlusâi finnim. Stuorrâ uási ciälkkámušadeleijein oonij, ete ässei uásálistemvuoigâdvuođâid láá turvim kelijdeijee tâi iänááš kelijdeijee vuovvijn.

Ciälkkámušadeleijeeh onnii kriittâlâžžân ruttâdem pijssám, staatâ stivrim, palvâlemtáárbui kuávlulij iärui huámmášumán väldim, sosiaalhuolâttâs sajattuv uđâsmitmist já äigitaavlu hástulâšvuođâ. Toos lasseen ciälkkámušâin árvuštâllii uástupalvâlussáid, láigupargovyeimi kiävtun já uástupalvâlussopâmušâi uccáávuotân kyeskee iävtuttâsâid. 

Ciälkkámušâin pajanij oovdân tárbu čielgâsmittiđ kieldâ já pyereestvaijeemkuávlu roolijd já pargoid. Iäv-tuttii, ete pyereestvaijeemkuávlu rooli miäruštâllâm pyereestvaijeem já tiervâsvuođâ oovdedmist vijđediččii. Toos lasseen tiäduttii servijguin já irâttâsâiguin toohâmnáál oovtâstpargo merhâšume. Ciälkkámušadeleijeeh valdii meid pele soti-eennâmkodde -teermâ kiävtun.

Uáinuh uđâsmittem vuáimánpuáttimäigitaavlust juáhásii merhâšitteht positiivlávt já negatiivlávt celkkei kooskâ. Ciälkkámušâin ovdâmerkkân onnii, ete oovtâstkevttimnáál tiätuvuáháduvâi sehe ornijdumerááh-tus vuáđudem já toorjâpalvâlusah väätih eenâb valmâštâllâmääigi, ko maid lii iävtuttum.

Lahâiävtuttâs ovdâskoodán juovlâmáánust

Soti-ministerpargojuávkku lii iällám čoođâ soti-uđâsmittem ciälkkámušrieggest finnejum ciälkkámušmacâttâsâid já toohâm linjimijd sehe nubástusâid haldâttâs iävtuttâshammiittâsân. Lahâham-miittâs, mii siskeeld haldâttâs linjimij miäldásijd nubástusâid, lii toimâttum lahâasâttem ár-vuštâllâmrááđán.
Haldâttâs sesâlist lahâiävtuttâs lopâlii háámán lahâasâttem árvuštâllâmrääđi macâttâs maŋa. Haldâttâs iävtuttâs lii tárguttâs adeliđ ovdâskoodán juovlâmáánust 2020. 

Lasetiäđuh

Uásádâhhovdâ Kari Hakari, STM, p. 02951 5163642, ovdânommâ.suhânommâ(at)stm.fi
Haldâttâsneuvos Auli Valli-Lintu, STM, p. 02951 6346, ovdânommâ.suhânommâ(at)stm.fi
Uásádâhhovdâ Jani Pitkäniemi, VM, p. +358 295 530 494, ovdânommâ.suhânommâ(at)vm.fi
Kááijumpajehovdâ Kimmo Kohvakka, SM, p. 0295 488 400, ovdânommâ.suhânommâ(a)intermin.fi
Haldâttâsneuvos Ilpo Helismaa, SM, p. 0295 488 422, ovdânommâ.suhânommâ(a)intermin.fi

Ceâlkâlmõʹhtteǩeässmõš soti-oođõõzz eʹtǩǩõshämstõõzzâst lij õlmstõttum

Ciâlkâlmõʹhtteǩeässmõš sosiaal- da tiõrvâsvuõtthuâl da peälštemtooiʹm jäʹrjstummuž kuõskki halltõõzz eʹtǩǩõshämstõõzzâst lij ǩiõrǥtum. Ciâlkâlmuʹvddi šiõttâʹtte miõđlõsân oođõõzz tääʹvtõõzzid da taʹrbbe.

Sosiaal- da tiõrvâsvuõttministeria, riikkvääraiministeria da siiʹsǩministeria rauʹǩǩe ǩieʹssmannu 15. peeiʹv 2020 ceâlklmid halltõõzz eʹtǩǩõshämstõõzzâst sosiaal- da tiõrvâsvuõtthuâl di peälštemtooiʹm jäʹrjstummuž kuõskki lääʹjjšiõttummšen. Ceâlklmid uʹvddeš 804. Ceâlklmid uʹvdde kååʹdd, kåʹddõhttâm, puõccihåiddamvuuʹd, peälštemstroiʹttel, sieʹbr, sosiaal- da tiõrvâsvuõtthuâl kääzzkõõzzi puuʹtʼteei da jeeʹres toiʹmmjeei.

Ceâlkâlmuvʹddi âʹnne soti-oođõõzz taarbliʹžžen da tõn tääʹvtõõzzid priimmâmnalla. Jäänmõs ceâlkâlmuʹvddjin ärvvtââll eʹtǩǩõõzzin vueiʹttem pueʹreed jälsteeʹji kääzzkõõzzi vuäǯǯamvuõđ. Jõnn vueʹss ceâlkâlmuvʹddjin ǩiõčči, što jälsteeʹji vuässõõttâmvuõiggâdvuõđ lie staanum riʹjttjeei leʹbe väʹlddvueʹzzin riʹjttjeei nalla.

Ceâlkâlmuvʹddi šiõttõʹtte kriittlânji teäggtõõzz riʹjttjummša, riikk ohjjõʹsse, kääzzkõstaarbi vooudlaž järr-nummši lokku väʹlddma, sosiaalhuâl sâjja oođõõzzâst da äiʹǧǧmieʹri väʹǯǯelvuõʹtte. Ceâlklmin kritisõʹstte veâl vuäʹsttemkääzzkõõzzid, vuåkrrtuâjjlai âânnmõõžž de vuäʹsttemkääzzkõõzzi kuddteʹmesvuõđ kuõskki eʹtǩǩõõzzid. 

Ceâlklmin puõʹđi õuʹdde tarbb čiõlǥeed kååʹdd da pueʹrrvââjjamvuuʹd roolid da tuâjaid. Pueʹrrvââjjamvuuʹd rool meäʹrtõõllmõõžž pueʹrrvââjjam da tiõrvâsvuõđ oouʹdummšest eʹtǩǩeeš veeideed. Sieʹbri da põrggsivuiʹm tuejjuum õhttsažtuâj miârktõõzz kaʹǧǧeš. Ceâlkâlmuvʹddi vaʹldde beäʹl še soti-mäddkåʹdd -teeʹrm ââʹnnma.

Vuäinnmõõžž oođõõzz viõʹǩǩepueʹttemäiʹǧǧmieʹrin juâkkõʹtte miârkteeinalla miõđlõsân da ǩiõldliʹžžen ceâlkâlmuʹvddji kõõsk. Õuddmiârkkân õhttsažââʹnnem teâttriâšldõõǥǥi di organisaatioraajõõzz raajjmõõžž da tuärjjkääzzkõõzzi ǩiõʹččeš ceâlklmin õõlǥtem eʹtǩǩuum jäänab valmštõõllâmääiʹj.

Lääʹǩǩeʹtǩǩõs eeʹttiǩ-kådda rosttovmannust

Soti-ministertuâjj-joukk lij mõõnnâm čõõđ soti-oođõõzz ceâlkâlmuʹvddemääiʹj vuåǯǯum ceâlkâlm-maacctõõzzid da tuejjääm  liʹnjjʼjummšid di muttsid halltõõzz eʹtǩǩõshämstõʹsse. Halltõõzz liʹnjjʼjummši meâldlaž muttâz seʹst õõʹnni lääʹǩǩhämstõs lij tooiʹmtum lääʹjjšiõttummuž ärvvtõõllâmsuåvtõʹsse.
Halltõs ǩiõrǥtââll lääʹǩǩhämstõõzz loopplaž hämma mâŋŋa lääʹjjšiõtteem ärvvtõõllâmsuåvtõõzz maac-ctõõzz. Halltõõzz eʹtǩǩõs lij mieʹrr uʹvdded eeʹttiǩ-kådda rosttovmannust 2020. 

Lââʹssteâđ

Juâǥǥasjååʹđteei Kari Hakari, STM, t. 02951 5163642, etunimi.sukunimi(at)stm.Fi
halltõsduumšeǩ Auli Valli-Lintu, STM, t. 02951 6346, etunimi.sukunimi(at)stm.fi
Juâǥǥasjååʹđteei Jani Pitkäniemi, VM, t. +358 295 530 494, etunimi.sukunimi(at)vm.fi
Peälštempâʹjj-jååʹđteei Kimmo Kohvakka, SM, t. 0295 488 400, etunimi.sukunimi(a)intermin.fi
Halltõsduumšeǩ Ilpo Helismaa, SM, t. 0295 488 422, etunimi.sukunimi(a)intermin.fi